Zuidwaarts
Een regenachtige ochtend is een ideaal moment om op pad te vertrekken naar het Godvergeten Spanje. Het wat sombere weer maakt van de bestemming nog meer het beloofde land. Daar wenkt de zon, en voorspoed, en geluk. Er valt op die 25ste mei 2019 wel nog een aardige afstand te overbruggen. Het vertrekpunt van mijn fietstocht is Hendaye, op de Baskische grens tussen Frankrijk en Spanje in de Golf van Biskaje.
Reizen per fiets heeft de naam eenvoudig te zijn. Dat klopt, behalve wanneer je je per fiets per trein wil verplaatsen. Dan wordt het omslachtiger. In Gent neem mijn fiets mee op de trein. In Brussel moet ik naar de internationale sporen, waar de reiziger de fiets moet inpakken volgens strikt “bepaalde vervoersvoorwaarden: de 2 fietswielen moeten worden gedemonteerd en opgeborgen in een soepele hoes van max. 135 x 85 x 30 cm, die de complete, gedemonteerde fiets bevat.” Daar wordt dreigend aan toegevoegd:”Een fiets die niet voldoet aan de gestelde voorwaarden zal door de Train Manager aan boord worden geweigerd.“
Het kan dus, de fiets in de Thalys, maar het vraagt een zekere handigheid met demonteren en inpakken. Ruim op tijd kom ik aan op het perron en begin met de zorgvuldige verpakking van mijn rijwiel. Ik geraak aan boord, mijn fiets ook, zonder dat de Train Manager er veel acht op slaat. Even later zou ik mijn fiets bedolven onder een stapel valiezen aantreffen.
In Parijs wacht een volgende stap in de transfer naar het Zuiden. Zoals gebruikelijk moet de reiziger daar een station aan de andere kant van de stad zien te bereiken om door te kunnen reizen. Wie over een fiets beschikt kan er dan meteen van gebruik maken om de stad met een scenic drive te doorkruisen.
Bestemming is Gare de Montparnasse. Ik rijd langs beroemde pleinen en monumenten en er flitsen wat herinneringen voorbij aan vorige bezoeken. Het eerste meer dan dertig jaar geleden dat ik hier voor het eerst was.
De stad is opgeruimd sindsdien, aantrekkelijk gemaakt voor toeristen en de vermogende stedelingen. Het is niet duidelijk of er nog plaats is voor de mensen die lager op de maatschappelijke ladder staan. Die tref je natuurlijk wel aan op bepaalde plaatsen, maar ze lijken er niet altijd even gewenst.
Om en rond de tour Montparnasse bijvoorbeeld lijkt de sociale mix van weleer nog vrij intact. Deze stationsbuurt is een levendige plek waar reizigers af en aan draven, en iedereen zijn eigen gang lijkt te gaan. Er is meer surveillance, dat wel. Privé-bewakers en agenten houden een oogje in het zeil. Het lijkt me redelijk om aan te nemen dat dit na de aanslagen van een paar jaar geleden de standaard is geworden.
Het wachten verveelt eigenlijk al snel. Ik ben te ongeduldig om te lezen, en heb teveel spullen om op te letten waardoor het praktisch onmogelijk is om wat rond te hangen in de buurt. Na een uurtje of twee wordt duidelijk dat de trein op spoor 1 zal staan, en begint de klassieke bestorming van de wagons. De Franse dienstregeling wordt nogal ad hoc in zijn plooi gelegd en reizigers weten soms pas een paar minuten voor vertrek op welk perron hun trein zal wachten. De horde die zich al in de hal heeft verzameld haast zich na het bekendmaken daarvan naar hun overigens genummerde plaatsen.
Voor de fietsreiziger is er op deze trein, naar Baskenland, wél plaats voor fietsen. Die moet je reserveren, en ze zijn zeer beperkt. Ik rep me dus ook naar het rijtuig en tref er een leeg platformpje aan waarop ik mijn fiets stal. Kort daarna zullen de andere reizigers de overgebleven ruimte benutten om er hun valiezen op te stapelen. Tot groot ongemak van de kranige fietsster die wat later aankomt. Er ontspint zich een discussie waarbij de strijd om bergruimte wordt bevochten. Ik help haar tenslotte om de valiezen te verslepen, onder het misnoegde oog van de andere reizigers. Fietsers aller landen, verenigt u.
Zelfs hier, op deze trein, is de fietser in de minderheid. Het incident schept een band, en we praten over de tochten die ons te wachten staan. Dit maakt dat de tijd vliegt, en via Bordeaux bereik ik rond een uur of 7 ’s avonds de stad Hendaye. Die ligt aan de Middellandse Zee, waarvan af en toe een glimp te zien is vanop de trein. Ik heb in de stad onderdak gevonden bij Jon, een kunstleraar, die me trots zijn nieuwe zetel laat zien. Die zal mijn bed zijn voor deze nacht.
Slapen doe ik meestal bij mensen thuis. Via Couchsurfing of Warmshowers. Gesprekken met locals vormen vaak de beste introductie tot wat mij de dag nadien te wachten staat. In die gesprekken leer je meer over wat het betekent om op die bepaalde plaats, in die streek te wonen.
Lees daarover ook de post “Alleen is nooit alleen“.