Baskische prelude

Ik breng de nacht door bij Jon. Een kunstzinnige jongeman die me gastvrij ontvangt in zijn kleine appartement in Hendaye, terminus van de trein. De Spaanse grens ligt op een boogscheut, Irún is de Spaanse zusterstad. We brengen de avond door in het bescheiden appartement van de man, een jongen haast nog, die uit een zeer creatief nest komt. De kamer hangt vol tekeningen, een schilderwerk van zijn vader, en is verder sober ingericht met (soms zelfgemaakt) meubilair. Hij leeft zeer bewust, mediteert intensief en is enorm bezig met matig en gezond eten. (Meestal dan toch: later op de avond warmen we een pizza op.) Jon is leraar tekenen.

Het lesgeven, in Irún bevalt hem wel. Maar toch lijkt zijn roeping hier niet te liggen. Toen ik arriveerde had hij net een on-linetest afgelegd die naar zijn bekwaamheid als coach peilde. Dit beroep, dat ook bij ons in de lift lijkt te zitten, moet mensen helpen zin en plezier in hun leven te (her)vinden. Hij was niet geslaagd wist hij onmiddellijk, zonder dat dat een domper leek te zijn op zijn vriendelijkheid. De volgende dag zijn er parlementsverkiezingen in heel Europa. Daarvan leek hij niet wakker te liggen. Deze desinteresse voor wat er gebeurt in Brussel en Straatsburg zal ik wel vaker tegenkomen de komende weken.

Het regent als ik de baai van de Bidasoa langs begin te rijden. Een miezerige, grijze regen die zich aankondigt als een ongenode gast waarvan je weet dat die lang zal blijven hangen. Je went er dus maar beter snel aan. Na een uurtje eindig ik aan de oceaan die uit de mist komt aanrollen. Het is uiterst kalm op deze zaterdag, niemand waagt zich buiten. Ergens moet je de ferry op, die je naar Hondarribia brengt. Dit stadje doet Oostenrijks aan, zeker in dit weer. Ik koop er een stuk brood en kaas en begin aan de klim naar de Jaizkibel, een col die vaak scherprechter is geloof ik in de Clásica San Sebastián. Vermoedelijk heeft de reiziger bij helder weer mooie zichten vanop deze weg die zich langs de kust kronkelt.

Mijn bestemming is San Sebastián. De mondaine badplaats waar de tijd enigszins stilstaat. Ik was er 25 jaar eerder ook al eens, en in mijn herinnering zag het er ongeveer hetzelfde uit toen. De stad is grotendeels 19de eeuws, fungeerde als badstad voor rijke Spanjaarden en straalt weinig warmte uit, al is het centrum wel goed bewaard en sinds de jaren 90 van vorige eeuw ook nog voorzien van wat landmarkarchitectuur. Zoals dat hoort bij steden die erbij willen horen. Ik vermoed dat San Sebastián mee is.

Enkele uren, meer niet, breng ik door in het centrum voor ik de bus neem naar Vitoria-Gasteiz. Dat is de hoofdstad van Baskenland. Het is een rit van anderhalf uur. Als ik er aankom is het iets minder regenachtig en ik rij door het centrum naar het huis van mijn gastgezin dat is neergestreken in een oud klooster. Drukbezet als die zijn door hun kind trek ik alleen de stad in op zoek naar een biertje en een hapje. Wanneer ik tegen negen uur terugkeer liggen zij uitgeteld te slapen. Ik zal dus niet de kans krijgen om hen uit te horen over de Baskische situatie. Hou me dan maar bezig met het volgen van de verkiezingsuitslagen in Vlaanderen dat een ruk naar rechts gemaakt heeft op 26 mei. Ik luister nog al te lang naar analyses op Radio1 van professoren en politici die nu al voorspellen hoe moeilijk de formatie zal zijn.

De volgende ochtend is lang genoeg om wat inkopen te doen en de wonderlijke kathedraal van Vitoria te bezoeken. Het gebouw is al eeuwen een zorgenkind voor architecten en ambachtslui want het verzakt voortdurend. Een rondleiding door de kelders, cryptes, rondgangen en torens laat me van dichtbij kennismaken met de bouwkundige remedies die al dan niet succesvol werden toegepast in de loop der eeuwen. Rond de middag neem ik de trein naar Burgos. De fiets meenemen gaat zeer vlot, en kan online geregeld worden. Voor afstanden boven de 100 km. betaal je enkele euro’s. ” El precio por el transporte de la bicicleta es de 3 euros para trayectos superiores a 100 kilómetros. ” De fiets staat in het rijtuig zelf. Geen gedoe met pakwagens en treinbegeleiders die je moet zoeken op het perron.

Ik krijg dus al bij al weinig te zien van Baskenland en krijg al helemaal geen hoogte van de positie die dit land inneemt in de Spaanse politiek. Mijn Baskische intro is niet helemaal verlopen zoals ik had verwacht. Normaal gezien wou ik het traject tot Burgos ook met de fiets afleggen. De weergoden maakten dat plan minder aantrekkelijk en ik bezwijk voor de verleiding van de zon, die zich zuidelijker makkelijker toont.

Ik doorkruis Baskenland dus grotendeels per bus en trein: het lijkt een pittig fietsparadijs. Zeer groen ook en ik vermoed dat er zeer mooie tochten te maken zijn. Maar niet dus op dit ommetje.